کاشی

در گذشته استفاده از شیشه برای موزائیک های کف مقدور نبود.از این رو قطعات مربعی کوچکی معمولا از جنس مرمر یا سنگ های دیگر بودند.گاهی از قطعات آجر نیز برای ایجاد طیف رنگی استفاده می شد. گسترش امپراطوری رم هنر موزاییک را به سرزمینهای دورتر منتقل کرد. اگر چه به همان میزان از درجه مهارت و جنبه هنری آن نیز کاسته شد. اگر موزاییکهای بریتانیای تحت سلطه امپراطوری رم را با موزاییکهای ایتالیا مقایسه کنید ، متوجه خواهید شد که بریتانیایی ها به طرح و اصول کار وفادار نماندند. موضوعات معمول رومی مناظر ، جشنهای خدایان ، وقایع روزمره و یا طرح های هندسی بود. هنر اسلامی در موزائیک سازی: مغربی ها هنر موزاییک و کاشی کاری را با خود به شبه جزیره ایبری ( اسپانیای قدیم ) بردند. این در حالی بود که در نقاط دیگر سرزمیهای اسلامی ، سنگ ، شیشه و سرامیک همه با هم در موزاییک ها استفاده می شدند.